FAQ

Τις ενδείξεις που αναγράφονται στη συσκευασία των ελαιόλαδων πρέπει να τις διαβάζουμε προσεκτικά γιατί περιέχουν χρήσιμα ενημερωτικά στοιχεία για το προϊόν που επιλέγουμε να καταναλώσουμε.

Όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια διεθνείς φορείς και εξειδικευμένα ινστιτούτα αναφέρουν τα καλύτερα για το λάδι που παράγεται στα εδάφη μας, πρόσφατα αποδείχθηκε επιστημονικά, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, ότι το προϊόν λειτουργεί ευεργετικά  στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και ορισμένων μορφών καρκίνου. Το λάδι που παράγεται στην περιοχή μας διαθέτει ΚΑΙ φαρμακευτικές ιδιότητες, κάτι που δεν παρατηρείται συχνά σε άλλες περιοχές της χώρας. Ο πρωτογενής τομέας έχει μέλλον στα μέρη μας, διότι μετά την καλλιέργεια και τη δημιουργία  εργοστασίων που επεξεργάζονται το ολύμπιο ρόδι, τώρα επιστημονικά αποδεικνύεται ότι ο τόπος κι οι κλιματολογικές συνθήκες φέρνουν στο προσκήνιο ένα εξαιρετικής ποιότητας προϊόν.

Οι κατάλληλες ποικιλίες για ελαιοποίηση είναι αρκετές, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την καλύτερη εκμετάλλευση της ελιάς. Πρώτη και καλύτερη η Κορωνέικη, ενώ υπάρχουν και οι: Τσουνάτη, , Κουτσουρελιά, Λιανολιά Κερκύρας, Θρουμπολιά, Μεγαρίτικη, Αδραμυτηνή, Βαλανολιά ή Μυτιληνιά και Αγγουρομανακολιά. Το ελαιόλαδο, από κορωνέικες ελιές, είναι εύγευστο, με υψηλή διατροφική αξία, και υψηλή υγιεινή αξία, για τον οργανισμό του ανθρώπου. Οι κορωνέικες ελιές, έχουν ήπια γεύση και παράγουν ένα χρυσοπράσινο ελαιόλαδο το οποίο λατρεύουν όλοι οι σεφ, για την φρέσκια γεύση που το χαρακτηρίζει και για την νοστιμιά που χαρίζει στα φαγητά. Αυτό τo ελαιόλαδο εκτιμάται για την απαλή, χυμώδη και δροσερή γεύση του.

O σακχαρώδης διαβήτης χωρίζεται σε τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος) ή τύπου ΙΙ (μη ινσουλινοεξαρτώμενος). Οι σύγχρονες διατροφικές παραινέσεις (Αμερικάνικη Διαβητολογική Εταιρία) προτείνουν τουλάχιστον για το διαβήτη τύπου ΙΙ, το 30-40% των θερμίδων να καλύπτεται από μονοακόρεστα λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο. Αυτό οδηγεί σε σταθερότητα των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα και αποφεύγεται η ενεργοποίηση του μηχανισμού της νεογλυκογένεσης στο συκώτι.

Το ελαιόλαδο είναι απαραίτητο για την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών A, D, E και K. Συμβάλλει στην υγεία της καρδιάς,  στην πρόληψη του καρκίνου λόγω των αντιοξειδωτικών του μικροστοιχείων (πολυφαινόλων), στην επιβράδυνση της γήρανσης λόγω της περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη Ε (φυσικό αντιοξειδωτικό), στην ισορροπία του μεταβολισμού, καθώς και στη σωστή ανάπτυξη των οστών και του εγκεφάλου στην παιδική ηλικία.

Η γεύση, το άρωμα και πολλές φορές το χρώμα του ελαιόλαδου εξαρτάται από παράγοντες όπως το έδαφος, οι κλιματολογικές συνθήκες και η ποικιλία της ελιάς. Για παράδειγμα, το λάδι από πετρώδη εδάφη στις πλαγιές των ορεινών περιοχών της Κρήτης και της νότιας Πελοποννήσου, θεωρείται πλουσιότερο σε άρωμα και γεύση και το χρώμα του είναι χρυσοπράσινο, ενώ το λάδι της Μυτιλήνης είναι ελαφρύτερο και πιο «γλυκόπιοτο» σε γεύση και το χρώμα του πιο ανοικτό κίτρινο. Επίσης, τα ξηρά και ασβεστολιθικά εδάφη προσδίδουν πλούσιο άρωμα στο ελαιόλαδο σε αντίθεση με τα υγρά και αργιλώδη εδάφη.

Τον παλιό καιρό το ελαιόλαδο φυλαγόταν σε μεγάλα πιθάρια στις αποθήκες των σπιτιών, συνήθως στο υπόγειο και επομένως χωρίς φως. Τα σύγχρονα νοικοκυριά όμως, συνήθως δε διαθέτουν μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους. Γι’ αυτό, καλό είναι να επιλεγεί ένας χώρος αποθήκευσης κατά προτίμηση σκοτεινός και δροσερός (10-18° C), χωρίς όμως υγρασία. Ο χώρος κάτω από το νεροχύτη π.χ δεν ενδείκνυται λόγω αυξημένης υγρασίας.

Το ελαιόλαδο περιέχει από τη φύση του πολυφαινόλες καθώς και πολλά στοιχεία και βιταμίνες που προστατεύουν το δέρμα, βοηθούν στην σωστή κυκλοφορία του αίματος και  φροντίζουν τον οργανισμό μας. Οι πολυφαινόλες είναι αντιοξειδωτικές ουσίες που βοηθάνε τον οργανισμό να μην “σκουριάζει”. Τα ελαιόλαδα είναι πλούσια σε πολυφαινόλες/βιταμίνες κι έτσι αποτελούν βασικό παράγοντα σωστής διατροφής.

Για την καλύτερη διατήρησή του, το ελαιόλαδο πρέπει να φυλάσσεται σε γυάλινη, σκουρόχρωμη φιάλη που κλείνει με πώμα, σε δροσερό σημείο στην κουζίνα σας ώστε να αποφύγετε την οξείδωση και τη συρρίκνωση του χρόνου ζωής του. Το ελαιόλαδο φυλάσσεται επίσης και σε κιούπι, εφ’ όσον είναι αεροστεγώς κλεισμένο, ώστε να μην ταγκίσει. Κρατήστε ένα μικρό δοχείο για καθημερινή χρήση και το υπόλοιπο φυλάξτε το για να αποφευχθεί η επαναλαμβανόμενη έκθεση στον αέρα. Βεβαιωθείτε ότι τα καπάκια κουμπώνουν καλά και προσέξτε ώστε ποτέ να μην αποθηκεύετε το ελαιόλαδο δίπλα στη σόμπα, όπου θα εκτεθεί στη θερμότητα.

Το ελαιόλαδο δεν είναι…κόκκινο κρασί, άρα δεν γίνεται καλύτερο όσο παλιώνει. Συνήθως τα καλά ελαιόλαδα έχουν δυο χρόνια διάρκεια ζωής από την ημερομηνία εμφιάλωσης. Το αφιλτράριστο ελαιόλαδο, σε αντίθεση με το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, επειδή δεν έχουν φιλτραριστεί τυχόν υπολείμματα ελιάς, τείνει να λήγει νωρίτερα.

Το ελαιόλαδο θεωρείται γενικά ασφαλές για τη μαγειρική στο σπίτι. Το σημείο καπνού για το ελαιόλαδο κυμαίνεται μεταξύ 160oC, μαγειρεύεται σε θερμοκρασίες 120-150οC όταν σοτάρουμε, 160-190oC για βαθύ τηγάνισμα και 180-200οC όταν ψήνουμε στον φούρνο. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα σημεία καπνού για τα παρακάτω ελαιόλαδα.  -Εξευγενισμένο ή ραφιναρισμένο ελαιόλαδο: 240-242οC,  - Παρθένο ελαιόλαδο: 199-216οC,  -Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο: 190-210οC.

Όπως διαπίστωσαν επιστήμονες μόλις δύο κουταλιές της σούπας την ημέρα είναι αρκετές για να μειωθεί σχεδόν κατά το ήμισυ ο κίνδυνος θανάτου από καρδιολογικά αίτια. Ακόμα, όμως, και μία κουταλιά της σούπας ημερησίως είναι ωφέλιμη, αφού μειώνει κατά 28% τον κίνδυνο αυτό. Πολυάριθμες μελέτες έχουν καταδείξει τα οφέλη του ελαιόλαδου στην καρδιά, αλλά λίγες είχαν διερευνήσει κατά πόσον αυτά «μεταφράζονται» σε μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας. Το ελαιόλαδο είναι το κυριότερο λιπαρό που χρησιμοποιείται στην ελληνική κουζίνα. Μία φυσιολογική δίαιτα πρέπει να περιέχει 30-35% λιπίδια. Το 15% πρέπει να προέρχεται από το ελαιόλαδο.

Το ελαιόλαδό σας θα παραμείνει στην καλύτερη δυνατή κατάσταση εάν το συντηρείτε μακριά από ζέστη, οξυγόνο, φως, στοιχεία που οδηγούν στην πρόωρη οξείδωσή του. Προτιμότερο να συντηρείτε το ελαιόλαδο σας σε γυάλινη, σκουρόχρωμη φιάλη που κλείνει με πώμα, σε δροσερό σημείο στην κουζίνα σας ώστε να αποφύγετε την οξείδωση και τη συρρίκνωση του χρόνου ζωής του.

Οπωσδήποτε εμφιαλωμένο. Γιατί ξέρουμε ποιος και σε ποια ακριβώς περιοχή το παράγει, οπότε, για οτιδήποτε προκύψει μπορούμε με αποδείξεις να προστρέξουμε στα αρμόδια όργανα της Πολιτείας. Το εμφιαλωμένο ελέγχεται πριν την εμφιάλωσή του και δεν γίνεται να είναι κάτι άλλο από αυτό που αναγράφεται στη συσκευασία. Το χύμα είναι ένα προϊόν χωρίς ταυτότητα, ακόμα κι όσοι το διακινούν δεν ξέρουν τι πουλάνε.

Αν αξιολογήσουμε τις κατηγορίες του ελαιόλαδου, η καλύτερη είναι το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο με οξύτητα 0,1 ως 0,8%. Ο χυμός της ελιάς, όπως τον παραλαμβάνουμε στο ελαιοτριβείο με μια ήπια επεξεργασία. Αυτό που παράγεται μόνο με μηχανικές μεθόδους και όχι με χημικές. Μετά έρχεται το παρθένο ελαιόλαδο, που έχει μεγαλύτερη οξύτητα και μετά το ελαιόλαδο από εξευγενισμένα έλαια.

Όχι, το ελαιόλαδο δεν περιέχει κανένα πρόσθετο συστατικό αν και το φαινόμενο μπορεί καμιά φορά να το συναντήσουμε σε ορισμένα φτηνά λάδια του εμπορίου. Ως προς τη νοθεία μάλλον ως καταναλωτές δεν μπορούμε να την καταλάβουμε, χωρίς εργαστηριακή υποστήριξη. Το μόνο που μπορούμε να προσέξουμε είναι πως το χρώμα του πρέπει να είναι από σκούρο πράσινο ως ανοιχτό χρυσοπράσινο. Ελαιόλαδα με πολύ ανοικτό χρώμα είναι οξειδωμένα ή παλιά. Επίσης να αποφεύγουμε να αγοράζουμε χύμα λάδι ιδιαίτερα σε διάφανα και πλαστικά δοχεία, διότι το φως το αλλοιώνει, γι’ αυτό προτιμήστε τα δοχεία που είναι πίσω στο ράφι όχι μπροστά. Όπως και να ‘χει η γεύση, η υφή και το άρωμα είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που προδίδουν αλλοίωση του προϊόντος. Τα ελαιόλαδα που «λαμπικάρουν» γρήγορα και από μόνα τους, είναι υψηλής οξύτητας και μέτριας ποιότητας. Αντίθετα τα οπαλλιόχροα ή κεχριμπαρένια ελαιόλαδα, που είναι και ελαφρώς θολερά, είναι χαμηλής οξύτητας, καλής ποιότητας και εκτιμώνται ιδιαίτερα από όσους ξέρουν. Η ελαφριά θολερότητα του παρθένου ελαιολάδου θεωρείται εγγύηση γνησιότητας. Τα τελείως λαμπικαρισμένα είναι φιλτραρισμένα και προορίζονται για ιδιότροπους καταναλωτές. Το φιλτράρισμα δε βελτιώνει την ποιότητα, αντιθέτως εξασθενίζει το άρωμα και τη γεύση, επιβάλλεται όμως από τη νομοθεσία σε όλα τα λάδια που συσκευάζονται τυποποιούνται. Το αγουρέλαιο που προέρχεται από ελαιοποίηση σχετικά άγουρου καρπού ελιάς περιέχει περισσότερη ελαιοευρωπαΐνη, που είναι μια πικρή αλλά ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία και είναι αυτή που του δίνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Οι πράσινες ελιές θεωρούνται πιο ωφέλιμες, διότι όσο ωριμάζει η ελιά τόσο ελαττώνεται η περιεκτικότητά της σε πολύτιμες φαινόλες. Η μείωση μπορεί να φτάσει και στο 50%. Να σημειωθεί ότι τα άλλα φυτικά έλαια όπως το σογιέλαιο, το βαμβακέλαιο και το ηλιέλαιο περιέχουν, σε σχέση με το ελαιόλαδο, λιγότερες αντιοξειδωτικές ουσίες, ελαϊκό οξύ και βιταμίνη Ε.

Αγοράζοντας λάδι ο καταναλωτής πρέπει να προσέχει τα εξής: -Να έχει ευχάριστη οσμή και γεύση. -Να είναι διαυγές, διαφανές και να μην έχει κατακάθι. Σημειώνεται ότι ένα λάδι που έχει παραχθεί πρόσφατα μπορεί να είναι θολό, όχι όμως και τα λάδια που πωλούνται στα ράφια των καταστημάτων. -Το λάδι σε θερμοκρασία κάτω από το μηδέν στερεοποιείται σε μορφή λίπους, σε αντίθεση με άλλα φυτικά έλαια που παραμένουν σε υγρή κατάσταση. Η διαφορά αυτή αποκαλύπτει ενδεχόμενη νοθεία του λαδιού με σπορέλαια. Η μόνη εγγύηση για εξασφάλιση ανόθευτου προϊόντος με ποιότητα και γεύση που θα μας ικανοποιεί είναι η επιμονή και πιστότητα σε ελαιόλαδα συσκευασιών μέχρι 5 λίτρων. Δοκιμάστε και διαλέξτε το ελαιόλαδο του οποίου σας ικανοποιεί το χρώμα, η πυκνότητα, η γεμάτη γεύση. Η γεύση στο τρόφιμο, εξάλλου, είναι το πρωταρχικό κριτήριο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία επιστημονικών οργανισμών, το ελαιόλαδο υπερέχει έναντι των σπορέλαιων, των ζωικών και άλλων λιπών, ενώ παράλληλα έχει ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό, βοηθώντας στην καταπολέμηση πολλών παθήσεων. Συγκεκριμένα: -Μειώνει την κακή χοληστερίνη (LDL), χωρίς να επηρεάζει την χοληστερίνη(HDL)και έτσι αποφεύγεται η συγκέντρωση αθηρωματικής πλάκας στα τοιχώματα των αγγείων. -Δρα προστατευτικά σε σοβαρές ασθένειες όπως οι καρδιοπάθειες , οι θρομβώσεις , ο διαβήτης και οι δερματικές παθήσεις. Συμβάλλει θετικά στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. -Περιορίζει τις πιθανότητες εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. -Περιορίζει τις πιθανότητες προσβολής από καρκίνο του μαστού κατά 45% και πιθανά και του παχέος εντέρου. -Συμβάλλει στη δημιουργία υγιών οργανισμών, επιδρώντας θετικά στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος και των οστών του εγκεφάλου.